Ik ben vandaag weer wezen pluizen in de pels van de gemeente Gouda. Niet omdat ik een hekel heb aan onze gemeente, maar omdat het een journalistieke plicht is om de overheid te controleren op onwelgevallige feiten. Ik voel die plicht trouwens breder, ook in andere delen van het werkveld. Een goed voorbeeld is de serie over Westergouwe die ik met een collega maak. Er werd weinig meer over de nieuwe Goudse wijk gepubliceerd dan korte nieuwtjes en ik vind dat je dan in dat gat moet springen.
De vlooienkam van de wethouder
Maar om even terug te komen bij de gemeente; het was de wethouder die tijdens een persgesprek de vlooienkam aanreikte door erop te wijzen dat er een website is waar je gemeenten kunt vergelijken. Dit uiterst interessante feitje bleef in mijn achterhoofd dwalen en stak vanmorgen ineens de kop op. Het vergelijken blijkt te kunnen op de site www.waarstaatjegemeente.nl en werkt aan de hand van door het Rijk vastgestelde beleidsindicatoren. Voorbeelden van indicatoren zijn het aantal bijstandsgerechtigden in een gemeente, de hoeveelheid spijbelaars en diverse criminaliteitscijfers. Maar ook zaken als de gemiddelde WOZ-waarde van huizen en de gemiddelde maandelijkse lasten (voor alleenstaanden en gezinnen) staan erbij. Enthousiast snuffelde ik in de cijfers en vond terug dat de maandelijkse lasten in Gouda relatief hoog zijn, ondanks dat de WOZ-waarde juist dik onder het gemiddelde zit. Bekend is dat hier de rioolbelasting nogal hoog is, dat heeft geloof ik iets te maken met het continu verzakken van straten en riolering. Verder zitten in Gouda meer mensen dan gemiddeld in de bijstand (NL gemiddelde is 41,2 per 1000 inw / Gouda = 43,8). Dat verschil lijkt klein, tot je er een rekenmachine bij pakt en er een jaarlijkse strop van meer dan 2 miljoen euro uitrolt (0,9% van de begroting). Zoals bij televisiekijkend Nederland bekend, zijn er in Gouda verder buitengewoon veel woninginbraken. Het terugbrengen hiervan is tenslotte niet voor niets het paradepaardje van undercover burgemeester Milo Schoenmaker. Hekkensluiter was onderaan de lijst nog het aantal spijbelaars in onze stad; daar hebben we er in Gouda twee keer zoveel van als gemiddeld (NL). Vertwijfeld zocht ik naar de reden van zoveel spijbelaars, maar vond er geen. En dus stroopte ik verder.
Verrassing
Toen moest het leukste nog komen. De echte verrassing kwam namelijk pas toen ik Gouda ging vergelijken met omliggende gemeenten. Hoe scoort bijvoorbeeld een stad als Zoetermeer als het om criminaliteit en bijstand gaat? En hoe staan omliggende steden als Leiden en Woerden er eigenlijk voor? En de grote steden? Opmerkelijke verschillen borrelden op tussen Woerden en Gouda, waar Zoetermeer meer op 1 lijn met ons stadje ligt. Dat ik direct een draai om mijn oren kreeg toen ik bij Rotterdam uit kwam, was een goed teken dat de site naar behoren werkt. In de Maasstad zitten 97 op de 1000 mensen (18-65j) thuis, in de bijstand; dat is 1 op de 10! Toen ik mijn mond weer dicht had zag ik dat Amsterdam met stip op 2 staat, gevolgd door Den Haag en Utrecht. En ja, dat kost hen natuurlijk ook een sloot geld, maar hun begroting is er ook naar. En om nou te zeggen dat Amsterdam verpauperd? Nee, het zal met die 2,5 extra werklozen per 1000 inw. in Gouda wel loslopen, nietwaar? Misschien moet ik toch maar blijven schrijven over Goudse spijbelaars: de belhamels!